בשנת 1916 כבשו האנגלים את העיירה כיפל, בה נמצא לפי המסורת קברו של הנביא יחזקאל, מידי התורכים העות'מאנים. בשנת 1920 מרדו השבטים הערבים באזור הפרת התיכון נגד הבריטים ("המרד העיראקי הגדול"), וביום ה- 22 ביולי 1920 השתלטו המורדים על העיירה כפל והפכו את חצר מתחם קבר הנביא יחזקאל למפקדתם. הבריטים שלחו צבא לדכא את המרידה בכפל וב- 24 ביולי אירע קרב בין הכוח הבריטי והמורדים ליד תעלת רוסתמיה באזור רארנג'יה במרחק כ- 14 ק"מ מכפל. המורדים תקפו את הכוח הבריטי בערב אותו יום מכל כוון והביסו אותו. הם חזרו לכפל ונכנסו לחצר החיצונית של קבר הנביא יחזקאל כשהם משתוללים משמחה ונושאים את הנשק והציוד של האנגלים. יחד אתם הם לקחו גם שבויים אנגלים. הבריטים לא יכלו לשאת מפלה כזו והגיעו ידיעות שהם החליטו לשלוח צבא מצויד בתותחים ובמטוסים כדי לדכא את המרידה ולנקום במורדים. היהודים בכפל, שמספרה היה כ- 150 נפש, התאספו בבית הכנסת שליד קבר יחזקאל הנביא, התפללו והתחננו לנביא שיציל אותם מהתקפת האנגלים. תושביה המוסלמים של העיירה עזבו אותה אל הגדה המזרחית של נהר פרת ונותרו בכפל וסביבתה הקרובה רק מוסלמים מורדים נושאי נשק. סבי, יוסף יהודה עזרא ז"ל, היה איש בעל אמצעים ושימש ממונה על חצרות קבר הנביא יחזקאל וראש הקהילה היהודית בכפל. היו לו קשרי אחווה ורעות עם ראשי השבטים הערבים של הפרת התיכון ובמיוחד עם השייח'ים של השבט הגדול בני חסן. בעת המרידה הוא סיפק למורדים הערבים אספקה ממחסני המוצרים החקלאיים שהיו לו כמו: חיטה, שעורה, שומן מהחי, ותמרים. הוא גם דאג לקבר הנביא יחזקאל והחצרות שלידו פן יפגעו אם תפרוץ מלחמה בין האנגלים והמורדים בתוך העיירה. הוא חשב מה יעשה והלך לראשי השבטים הערבים ואמר להם: התכנית שלכם להילחם באנגלים מהגדה המערבית של הפרת לא תאפשר לכם לתמרן. כי אין באפשרותכם לבצע נסיגה כשהפרת מאחוריכם. אני מייעץ לכם לעבור את הנהר לפני בוא האנגלים לכפל ולהילחם בהם כשאתם בעדיפות מבחינת התמרון. השייח'ים קיימו התייעצות ביניהם ובסופה קיבלו את עצתו של סבי. אז נותרו בכפל רק היהודים. לפני שנכנסו האנגלים לכפל הם ירו פגזים של תותחים שנפלו בעיירה ובמתחם הקבר עצמו. פגזים נפלו על הכיפה של קבר יחזקאל הנביא. הכיפה רעדה אך לא נפגעה. הנביא יחזקאל שמר על היהודים והכיפה לא ניזוקה ולא קרסה על ראשיהם. אחד הפגזים פגע בתכ'ת (ספסל) באיוואן (מרפסת מקורה) בחצר הפתוחה שליד בית הנביא. על קצהו הפנימי של ספסל זה ישבה סרח, אשתו של שמש חצרות הנביא. היא הייתה נכה ולא יכלה להיכנס למבנה בית הנביא. פגז זה חתך את התכ'ת לשניים. חלקו התרסק ועף וסרח נותרה יושבת במקומה על חלקו השני של הספסל ללא פגע. הנביא יחזקאל שמר עליה. "זכותו של הנביא יחזקאל הגנה עלינו" כך אמרו כולם כשראו את הנסים שעשה הנביא. - (את תיאור המשך המאורעות בהזדמנות אחרת).
حوادث الكفل اثناء ثورة العراق الكبرى د. صبي يهودا بعد احتلال الانجليز لمدينة الكفل من الاتراك العثمانيين في العام 1916 ثارت عشائر الفرات الاوسط ضد الانجليز في السنة 1920 بما سمي (ثورة العراق الكبرى). وفي يوم 22 تموز سقطت بلدة الكفل بأيدي الثوار واتخذوا منها مركزا لهم. وفي يوم 24 تموز حصلت معركة بين القوات الإنجليزية والثوار عند قناة الرستمية في منطقة الرارنجية والتي تبعد عن بلدة الكفل بمسافة 14 كم . حيث هاجم الثوار القوات الإنجليزية في عصر ذلك اليوم وزحفوا عليهم من كل جانب ودمروهم ورجعوا الى الكفل. ودخلوا مزار النبي حسقئيل (ذو الكفل) (ع) وهم يهوسون (الطوب أحسن لو مكواري!) ومعهم سلاح الانجليز، اسراهم وعتادهم. الانجليز لم يكن بإمكانهم ان يستوعبوا مثل هذه الهزيمة ووصلت انباء الى الكفل تفيد بأنهم عازمين على ارسال جيش مجهز بالمدافع والطائرات للانتقام من المتمردين. يهود الكفل البالغ عددهم آنذاك حوالي 150 شخصا، تجمعوا في الكنيس المحاذي لقبر النبي وتوسلوا إليه لإنقاذهم من هجوم الانجليز على الكفل. سكان الكفل المسلمون غادروها إلى ضفة الفرات الشرقية ولم يبقى في الكفل وضواحيها سوى المسلحين من الثوار. جدي يوسف يهوذا عزرا (رحمه الله) كان القائم بشؤون مزار النبي حسقئيل والمسؤول عن يهود الكفل وله علاقات اخوية متينة مع شيوخ عشائر الفرات الاوسط وبالأخص مع شيوخ عشيرة بني حسن. وكان يزود الثوار من مخازنه بالإمدادات الغذائية كالحنطة، الشعير، السمنة، والتمر. كما كان حريصا على سلامة مزار النبي إذا ما حصلت حرب بين الإنجليز والعرب في مدينة الكفل. لذلك فكر فيما يجب القيام به. ذهب إلى شيوخ العشائر وقال لهم: ان خطتكم لمحاربة الانجليز من الجانب الغربي للنهر لا تمكنكم من المناورة، اذ ليس لكم مجال للانسحاب والفرات ورائكم. إني انصحكم بعبور النهر قبل وصول الانجليز للكفل. الشيوخ تشاوروا بينهم وقرروا قبول نصيحة جدي. قبل ان يدخل الانجليز الى الكفل أطلقوا نار مدافعهم نحو المدينة. كانت هناك معجزة والقنابل التي سقطت على قبة الضريح لم تسبب في أي ضرر. احدى القنابل ضربت تخت بإيوان في حوش المزار كانت جالسة على اقصاه امرأة معاقة لم يكن بإمكانها الدخول بمبنى النبي وبأعجوبة قصت القنبلة نصف التخت الاخر ولم تصب المرأة بأي اذى. الكل قال: هذا حصل بفضل النبي حسقئيل (ع). (التكملة في مناسبة اخرى)